Onweer

Hugo Claus laat Voltore een wel erg rijkelijk geschenk afgeven op het ziekbed van Volpone: een stuk familiebezit, zegt Voltore, nml een schets van het beroemde schilderij La Tempesta, het onweer, van Giorgione. Het echte schilderij hangt in de Galleria dell'Academia in Venetië. Het is een erg intrigerend schilderij waarover al veel interpretatie neergeschreven is. Röntgenfoto's leren dat er onder de herder op het schilderij een naakte baadster geschilderd staat.

Mosca

Zwart, mager, flegmatiek, somber, lacht nooit, ascetisch, kil, hij dirigeert het spel. Het is de knecht van Volpone en die heet Mosca. Mosca betekent vlieg.

Gezette burger

Corvino betekent raaf. Corvino is een gevulde, grimmige burger. Hij is wijnhandelaar en niet helemaal zuiver want zijn kelders zijn vergrendeld wegens gesjoemel. Hij heeft wel een beeldschone vrouw en hij is razend jaloers. Corvino wordt al lichtjes woest als iemand nog maar naar zijn vrouw kijkt. En toch zal hij Celia -zo heet zijn vrouw- naar Volpone laten gaan. En Volpone heeft toch een oververhitte reputatie. Goud, het doet rare dingen met de mens en zijn waarden.

Grote spanwijdte

Voltore betekent gier, de grote aaseter, die pompeus neerstrijkt op de kadavers en er zich tegoed aan doet. Voltore is de advocaat van Volpone. En hij heeft hem al heel goede diensten bewezen in het verleden, ooit bijvoorbeeld in een affaire met gesmokkelde wapens. Voor het goud van Volpone wil hij alles bepleiten. In de rechtszaal zal hij de meest ongelooflijke hersenkronkels opvoeren om Volpone in een positief daglicht te houden. Hij doet dat met grote gebaren. Een gier heeft veel plaats nodig in de wereld.

De krassende kraai

Corbaccio betekent kraai. Hij is oud, krakkemikkig met vermolmde knoken, heeft allerlei tics, een krassende zeur. Corbaccio is beleggingsmakelaar, een woekeraar, hij leeft voor het geld. Om de erfenis van Volpone binnen te rijven wil hij zelfs zijn zoon onterven. De band tussen vader en zoon is traditioneel heilig; Corbaccio doorbreekt die voor goud. Ben Jonson toont zo hoe hebzucht traditionele sociale waarden naar beneden haalt.

Sluwe vos

Volpone betekent vos. En een vos heeft in de fabels niet de allerbeste reputatie. Hij is listig en sluw en iedereen te slim af. De Griek Aesopus liet verschillende fabels over een vos achter. In één ervan gebaart de vos dat hij dood is. Er komen drie aasgieren op hem af en de vos eet ze op! Op Volpone die zich ziek en later dood voordoet komen ook drie vogels af: de kraai, de raaf en de gier.

Venetië?

Volpone werd meer dan 400 jaar geleden geschreven en het stuk weet het publiek nog altijd te raken. De karakters -of zijn het karikaturen- zijn nu nog herkenbaar. Dwangmatige hebzucht en machtsspelletjes blijven boeien. En ook bij de holle pretentie van het rechtssysteem en de hypocrisie van geldruikende advocaten kan je je nog altijd iets voorstellen. Het waren allemaal dingen die Ben Jonson in het Londen van de 17e eeuw zag groeien en die hij wou hekelen in zijn stuk. Met een pak zwarte humor zet Jonson een stad neer waarin de jacht op luxe en het individuele belang bovenaan staan. Om niet rechtstreeks tegen de Engelse schenen te schoppen kiest hij voor een beeld: hij zet zijn stuk in Venetië, toen het voorbeeld van een fijne handelsstad waarin iedereen toch op één of andere manier vuile handen had. Het Engelse publiek wist maar al te goed wat echt bedoeld was.

Bens Bio

Ben Jonson (1572-1637) was een Engels toneelschrijver, dichter, acteur, en vriend en tijdgenoot van William Shakespeare. Shakespeare speelde in een van Jonsons vroege stukken, Every man in his humour (1598), één van de beste komedies van toen. Dat was in het Globe-theatre.
Zijn vader overleed voor zijn geboorte en zijn moeder hertrouwde met een metselaar. Na de school werd hij daarom zelf eventjes metselaar maar dat stond hem niet aan. Hij werd soldaat en kwam zo met het Engelse leger in Vlaanderen terecht.
In 1597 duikt zijn naam voor het eerst in de theaterwereld op: hij kreeg een vast contract in Lord Admiral’s acting company. Hij schreef toen ook zelf al stukken bvb The Isle of dogs: hij vloog daarvoor in de gevangenis omdat het een satire over de Schotten was.In 1598 was het weer prijs: hij doodde een mede-acteur in een duel. De veroordeling: dood door ophanging. Maar een katholieke priester maakte van hem een gelovig man en zo kwam hij vlug vrij: een Engelse wet zorgde er voor dat iedereen die kon lezen en schrijven gratie kreeg. Iedereen van de clerus, kon daarvan genieten. Hij gaf zijn bezittingen weg, kreeg een brandmerk op zijn linkerduim en werkte weer voor het theater. De jaren daarna kwam het succes en daardoor mocht hij ook voor het hof werken. Daar was hij ook verantwoordelijk voor het "schilderen en timmeren" voor toneelstukken, maar hij bleek vooral een sterk drama-auteur. Hij beleefde hoogdagen en in die tijd schreef hij Volpone. In 1616 kreeg hij een pensioen van 100 mark per jaar en daarmee werd hij de eerste Poet Laureate, een koninklijke onderscheiding.
Hij verbleef een jaar in Schotland bij de Schotse dichter William Drummond. Die schreef een boek over zijn gesprekken met Jonson. Hij beschrijft hem als a great lover and praiser of himself, a contemner and scorner of others -iemand die veel van zichzelf houdt en graag anderen beschimpt.
Ben Jonson was een veelzijdig man. Op het einde van zijn leven was hij verzwakt door ziektes; de brand die zijn bibliotheek vernielde was een zware slag. Jonson is begraven in de Westminster Abbey met op zijn graf de inscriptie "O Rare Ben Jonson".

De vossenjacht kort

Hugo Claus vond zijn inspiratie voor De Vossenjacht in Volpone van Ben Jonson: dat is de geschiedenis ingegaan als een van de meest ingenieuze komedies ooit. Jonson wou inzicht geven in het geobsedeerde, belachelijke én tragische van mensen die gedreven zijn door geldzucht en uiteindelijk toch aan het kortste eind trekken. Hij hekelt het ongeremde verlangen naar geld, macht en genot, dat hij beschouwde als een noodlottig gevolg van het economisch individualisme; dat zag hij flink opkomen in het Londen van toen.
De oude, rijke Turk Volpone doet zich doodziek voor en probeert zo één en ander te verwerven van de erfenisjagers Corvino, Corbaccio en Voltore. Zijn flegmatische knecht Mosca, een meester in het bouwen van listen, helpt hem daarbij. De geniale intrige is geweven rond het testament; daarin is de naam van de erfgenaam nog niet ingevuld. Dit leidt tot een eindeloze reeks komische situaties waarbij Volpone kunstwerken, erfenissen en zelfs de vrouw van Corvino binnenhaalt. Tussendoor heeft Mosca zo zijn eigen agenda waardoor het spel dreigt uit te lekken, Volpone wordt voor het gerecht gedaagd maar ontsnapt listige wijze aan een veroordeling. Dat is voor Volpone nog niet genoeg. Hij drijft het spel tot het uiterste, met een fatale afloop. Niet alleen voor hem.